Kocaeli Domuz Avcıları ve Atıcıları Gurubu

Sniper: uzun mesafeden, normal ya da özel tüfeklerle atış yapan, keskin nişancı demektir.
Sniper sözcüğü 1770 yıllarında İngiliz işgali altındaki Hindistan da orman içinde bir yere saklanıp kamufle olmuş İngiliz subaylarının, orman çulluğu (snipe) avlamalarından adını almıştır. O günlerde bu çulluk avcılarına snipers denmiş ve bu deyim sonradan keskin nişancılara atfedilmiştir.
Yivli tüfeklerle (rifling rifle) yapılan atıcılık ve nişancılık: En başta yivli tüfek sevgisi ve merakının yanında; bilgi, sabır, tecrübe ve deneyimden geçer. Hedef nişancılığı başlı başına bir spor dalıdır. Yivli silahla av yapmak isteyen her avcı önce iyi bir atıcı ve nişancı olmalıdır, bunun ilk adımı ise: kullandığı her malzemeyi, en ince ayrıntısına kadar çok iyi bilmektir. Bu konuda en ufak bir detayı bile ihmal etmemelidir. Atıcılık ve nişancılık malzemesi sadece tüfek ve fişek değildir. Tüfeğiniz ve merminizde o kadar çok fazla öğrenilecek detay vardır ki, her geçen gün karşınıza öğreneceğiniz yeni bir şey çıkar. Bir gün her şey bitti deseniz de teknolojik buluşlar, bütün bildiklerinizin yenilenmesine yol açar. Yivli tüfekle yapılan avcılık, Atıcılığın yanında, doğa şartlarını, av hayvanlarını ve yaşam alanlarını bilmek, hayvanların doğadaki yaşam tarzlarını, beslenmelerini, üremelerini, anatomik yapılarını, izlerini çok iyi bilmenin yanında; yürüyüş tırmanma, dayanıklılık, iklim şartlarını değerlendirme, doğayı okuyabilme, doğal denge sorumluluğu ve hayatta kalma gibi bilgilere de sahip olmayı gerektirir.
Bu bölüm, temel donanımları ve uzun menzil atış çalışmalarında ustalaşmayı sağlayan, birbiriyle alakalı bilgileri kapsar.
Akılda tutulacak en önemli şey: bu donanımların asıl atıcılık çalışmasıyla ilgisi yoktur. Arazideki her atışın size öğreteceği çok şey vardır.
Uzun menzil atış çalışmaları üç bölümde açıklanacaktır.
1. bölüm; Tüfek ve donanımı:
Tüfekler, fiyatları, kalibreleri, mermileri, dürbünler, mesafe ölçerler, yardımcı donanım ve kıyafet, hedef noktalama ve bilgi.
2.bölüm; mermi yolu yörüngesi ve optik seçimi
Mermi yörüngesi ve ayarları, rüzgâr kontrolü, veri kartları, dürbün kadranı hareketleri, görüntü netleştirme, ilk odaklama seviyesi, dürbün ayarları, klikler, ilave dürbün parçaları, bullet-drop compensators (BDC), (mermi düşüşü telafi edicisi). Dürbün tüpü çapları, reticle (çapraz iplik) çeşit ve görünümleri, MİL, MOA, Çapraz iplik aydınlatılması, ışıksızlık, büyütme gücü, mercek çapları ve özel bilgilendirmeler.
3. bölüm; arazi şartlarında konumlanma ve atış pratiği:
Sıfırlama, hedefin mesafesini ölçme, Hedefler ve yerleştirme, pozisyon alma, nişanlama, atış takibi, hedef kontrolü ve çabukluk.
Uzun menzil atış pratiğinin en iyi yolu küçük çapta kısa menzilli silah ve mermilerle yapılan arazi atış çalışmalarıdır bu size bilgi ve kolaylık sağlar.
Atışlarınızda limitinizi sınırlamayın, yanınızdaki hedefçiniz ile birlikte100–200 yarda mesafeden ¼ ‘’, 1’’ ebadında çok küçük hedeflere atışlar yapın. Mesafesini bilmediğiniz, duran hareket eden koşan hedeflere atış yapın buna soğuk namlu atışları denir. Hedefçi ile haberleşmeniz ve atışı düzenlemeniz ve bunların zamanlamasına dikkat ederek daha hızlı iş görmeye çalışmalısınız.
1.BÖLÜM: TÜFEK VE DONANIMI
1-En başta seçilecek tüfek nişancının bütün ihtiyaçlarını karşılayacak özellikte olmalıdır. Düşük kalite ya da çok pahalı bir tüfek size büyük zorluklar çıkarabilir.
Tüfeğin değeri; sizin ihtiyacınızı ne kadar karşıladığı orandadır.
Çok duyulan ve iyi satılan marka tüfekler daha pahalıdır. Misal olarak; bir Remington 700 model 223 kalibre için harikadır, ama yine 223 kalibre olan CZ 527 model tüfek de aynı özelliğe sahiptir. Markası ve özelliği daha az bilindiği için, Remington un fiyatı ile aralarında 300–400 dolar fark vardır.
2- Bilinmelidir ki. El hareketli mekanizmalı( bolt-action ) ve tek atışlı tüfekler, aynı kalite ve fiyatta olan yarı otomatik semiautomatic (auto-loading) tüfeklerden, namlu çıkış hızı ve enerji olarak daha güçlüdür.
Bu atışlarınız için, sniper, taktik ya da av tüfekleri uygundur.
Bu tüfeklerde asıl sürgülü mekanizmalı olanlar kullanılır yarı otomatik olan tüfeklerde iş görür, ancak yeterli olan uygun kalibre seçimi ile bazı işlerde kullanılabilir.
Bizim asıl maksadımız olan uzun mesafeye ulaşacak fişeklerin hızı, ses hızına ulaşmalıdır, merminin hızının azalmaya başladığı anlarda bile hız ses hızı sınırı olan (mach1) hızından yüzde 15–20 daha hızlıdır.
Örnek olarak tipik 308 kalibre özel dolulara biz 25 yarda ile 700–1100 mesafe atışlar uygun çevre koşullarında güvenilerek yapılabilir.
. Hız ve enerji merminin hedefi bulmasında büyük etkendir. Mermiye hız vererek ve havada düzgün gitmesini sağlayan da; namlu içinde fişek yatağından namlunun ucuna kadar uzanan yivdir. Tüfek namluları namlu boyunca uzanan ve bükümlü olan yiv ve setle yapılmıştır, tüfeğe yivli tüfek denilmesinin ana manası budur. Bu yiv, namlu boyunca belli bir kıvrımla yol alır. Buna
( twist ratios ) Yiv Kıvrım oranı denir.
Bu yiv ve setler mermi çekirdeğinin namlu boyunca dönerek hızlanmasını ve hedefe düz gitmesini sağlar. Atıcı en çok kullandığı kalibre ve mermi çekirdeğinin ağırlığına uygun olan Yiv Kıvrım oranına sahip tüfek seçmelidir. Aynı şartlarda atış yaptığı halde daha ağır bir merminin aynı vuruşu yapmayacağını bilmelidir.
Misal olarak: 223 kalibre yiv kıvrım oranı:1/12 olan tüfekler 40–52 grain mermilerin en hızlı ve düz gitmesi için uygundur. Aynı tüfekle 52–65 grain mermi atarsanız, aynı vuruşu yapmanız için buna uygun yiv kıvrımı oranı 1/9 olmalıdır.
Bunun aksi ise çekirdeğin namlu yatağında paldır küldür yuvarlanmasına ve yivlere zarar vermesine yol açar. Balistik uzmanları aynı kalibre fişeklerin değişik ağırlıkta mermi çekirdeklerini yivlere zarar vermeyecek oranda değiştirmiştir, yinede her mermi çekirdeği ağırlığına göre ayrı bir atış ayarı yapılması gereklidir.
Tüfeğin uygunluğundan daha ağır mermi atışlarında hedefin tam vurulamamasının yanında, ağır çekirdeğin havadaki kavisinden dolayı düşüşe geçen merminin hedefe açılı vurması ile hedefte düzgün bir delik yerine parçalı bir delik oluşması bunun delilidir. Aynı vuruşun av esnasında olması, merminin hayati organlara ulaşamadan sapmasına, böylece yaralı avın ele geçmemesine yol açar.
Bunu düzeltmek; ancak çekirdek ağırlığına göre atış açısı ve hesabı yapılarak olur.

Silah ve donanımı almak için, internette, av kamplarında ve silah satış mağazalarında
Çok çeşit ve kalitede malzemenin karşısında kararsız kalabilirsiniz. Ama asıl olan arazideki atışların her türlü donanımdan daha önemli olduğudur.
Bazen iyi bir donanım için ödediğiniz paraya pişmanlık duyabilirsiniz. Bazı donanımlar gerçekten çok pahalıdır. Fakat silah ve optikler, ödeyeceğiniz yüksek ücreti hak ederler.
Uzun menzil atıcılığında gerçekten iyi olmak demek uzun zaman pratik yapmak çok mermi harcamak demektir. Bu da masraflıdır. Birçok kişi bir tüfek ve dürbün için birkaç bin dolar harcarken çekinir, tüfek, dürbün, dürbün ayakları, yedek dipçikler, kundaklar, atışlarda harcanan mermi ve sonuçta namlunun gücünü yitirmesi bütün bu masrafları artırır. Bunu bir inceleyelim.
İyi bir tüfek ve üst seviyede S&B ya da US dürbünle bir atıcı normal olarak yılda 3000 atış yapmalıdır. Şayet 308 cal. Bir tüfeği varsa bu tüfeğin namlu ömrü 8000 atıştır.
Yılda 3000 atış yapan atıcı için beş yılda 15000 atış gerekir ki bu da iki tüfek namlusu bozulacak demektir. Harcadığı mermilerin fiyatı ile atış alanına ulaşmak için sarf ettiği benzini de hesaplarsanız beş yıllık atışın maliyetini yaklaşık olarak çıkarabilirsiniz.
Beş yıllık bir pratik 13000–15000 dolara mal olacak (bu fiyatlar USA içindedir) demektir. Beş yılda bir bu malzemelerin yenilenmesi söz konusudur.

KALİBRE SEÇİMİ: Amerikan sisteminde kalibre ölçüleri; dairenin çember uzunluğu esas alınarak tespit edilmiştir. Avrupa da ise dairenin çapına göre adlandırılmıştır.
Örnek olarak: Amerikan 308 kalibre Avrupa da 7.62 mm. dir.

50BMG (browning machine gun)(12.7X99mm NATO)
338 lapua magnum(8.60×70mm–8.58×70mm)
308 Winchester(7.62×51mm NATO) 223 Remington(5.56×45mm NATO)
Kalibre seçimi, uzun menzil atışlarda en çok tartışılan konudur. Benzer performans gösteren birçok iyi seçim vardır.
Atıcılığın ilk adımına küçük kalibrelerle başlamakta fayda vardır 17HMR ya da 223 gibi kalibre fişeklerin mermi çekirdekleri ve ağırlıkları yüksek hızda ve enerjileri yüksektir, hedef atışları için idealdirler mükemmelliklerinin yanında ucuz mermilerdir. bol mermi kullanarak atıcılığınızı geliştirmenizi sağlar. Bu mermilerle sincap tavşan kuş, kaz ördek gibi hayvanları avlayabilirsiniz, böylece atıcılığın yanında av tecrübenizi de geliştirebilirsiniz. Bunlardan daha büyük hayvanlar için bunlar çakal tilki kurt küçük domuzlar gibi daha büyük kalibre olan 221 ve üst kalibreleri tercih etmelisiniz. Daha büyük avları bu silahlarla ancak baş ve kalp atışları yaparak acı çekmeden öldürebilirsiniz, Bu avları büyük kalibrelerle de avlayabilirsiniz. Vahşi hayvanlar olan ayı, geyik dağ keçisi gibi hayvanların avında 308–30.06- 30–30 Kalibre mermiler tercih edilmelidir bu kalibreler kesin netice verir, daha düşük kalibrelerle bu avları avlamak için daha ağır mermi kullanmak ve ölümcül noktalara atış ve isabet tecrübesi kazanmış olmak gerekir. Büyük avlar ormanlık ve çalılık yerlerde ve kısa mesafe atışına uygun ortamlarda ise, Buna uygun daha ağır mermi uçlu kalibreler 300–338 win. Magnum veya 40 cal. Kullanabilirsiniz.
Mermi çekirdeği ağırlıkları: Hafif çekirdekler küçük avlar ve hedefler için tercih edilir bunların hızları ve düz gidişleri hedefe çabuk ulaşmaları ve daha az düşüş göstermeleri size doğru atışlar sağlar. Ağır çekirdeklerin darbe ve tahrip güçleri fazla dır diğerlerine nazaran düşüş gösterirler,her yarda da enerji ve hız kaybederler 500 yarda da namlu çıkış hızları % 80 azalmış olur. Mesafe ve ava göre atış ayarı gerektirirler.
Uzun mesafe atışlarında performansı etkileyen başlıca iki ana faktör vardır.
Birincisi. Mermi çekirdeğinin(bullet)( BC- balistic coefficient) - balistik katsayısı
Bu mermi çekirdeğinin havada ne kadar kolay kaymasının ölçüsüdür. Bu değerin en yüksek olanı, en iyisidir.
İkincisi. Mermi çekirdeğinin(muzzle velocity) namlu çıkış hızıdır. En hızlısı en iyisidir.
Bullet (mermi çekirdeği ) seçiminde bu iki değer esas alınmalıdır.
Değişik BC değerleri incelemesi:
0.70 üzeri olanlar: EN İYİ
0.60 üzeri olanlar: HARİKA
0.50 üzeri olanlar: İYİ
0.40 üzeri olanlar: İDARE EDER
Yüksek BC bir mermi seçildiği takdirde yüksek hızlı olacaktır, fakat bu hız 3000fps-her saniyede 3000 foot(1 foot ayak=30.48cm) bu hızdan fazla olursa merminin kendi etrafında dönmesini azaltacak demektir. Çekirdek ağırlığı ve namlu çıkış hızı uyumu daha çok barut hazneli kovanlı mermilere geçme göstergesidir. Bu da mermi kovanlarında daha çok barut olmasını gerektirir. Bunların namlu çıkış hızı düşük barut hacimli mermilerden daha hızlıdır.
Misal olarak: .300 Win Mag ( 7.62 x 67 mm) ile 308 winc.7.62 × 51 mm NATO aynı kalibre mermi çekirdeğine sahip oldukları halde 300 win. magnumun kovan uzunluk farkından dolayı barut hakkı daha fazla olduğu için çekirdeğin namlu çıkış hızı 308 den daha fazladır.
Uzun menzil atışlarda daha iyi performans sağlayan kalibrelerde daha pahalı fişek,
Namlu ömrünün kısalması, çoğalan geri tepme gücü ve fişek doldurma donanımlarını göze almanız gerekmektedir. Uzun menzil atışlarda daha iyi netice almanız için BC ve namlu çıkış hızlarının geliştirilmesi gerekir, genelde ağır mermi çekirdeklerinin en iyi BC ye sahip olduğu Söylenir. Değişik tasarımda üretilen mermiler karşılaştırıldığı zaman bunun her zaman doğru olmadığı görülür.
Aşağıdaki tabloda:
Diğer iyi uzun mesafe tüfek kalibreleri ve bunların benzer ve çok düşük sürtünmeli, çukur uçlu Ve tam istikrarlı çekirdek tipleri seçildi.

Bu. AI AW-İngiliz accuracy international silah firmasının üretimi olan-Arctic warfare
(kuzey kutbu savaşı) modeli olan 260 Remington (6.5X47) kalibre tüfek. En iyi uzun mesafe balistiğine sahiptir.

KALİBRE TERCİH EDİLEN ÇEKİRDEK
ÇEKİRDEK AĞIRLIĞI HIZI
* 6mm:
243 Winchester 107-115 grain 3000-3100fps
6XC- 6×47 swiss match 107-115grain 2850-2950fps
* 6.5mm:
260 Remington(6.5×47) 120-142gr, 2700-3000fps
260 Remington Ackley 139-142gr, 2850-2950fps
6.5–284 Norma 139-142gr, 2950-3050fps
* 7mm:
7mm Remington Magnum 162-180gr, 2900-3050fps
7mm WSM 162-180gr, 2850-3000fps
284 Winchester 150-168gr, 2700-2800fps
280 Remington 162-180gr, 2750-2860fps
* .30:
.30–06 175-210gr, 2660-2960fps
.300 Winchester Magnum 190-210gr, 2850-3050fps
.300 WSM 175-210gr, 2750-3000fps
* .338
.338 Lapua Magnum 250-300gr, 2700-3000fps
(1 grain=0.06 gram)

Temel kalibrelerden olan 308 Winchester 7.62 × 51 mm seçiminde atışlarda BC=0.51
Namlu çıkış hızı=2650–2850 fps olur. Ve 8000 üstü atış ile namlu ömrü uzundur.
Ve tüfek geri tepme gücü ılımlıdır. Ve fişekleri her zaman bulunabilir ve fiyatı uygun, tekrar dolumu kolay ve iyi bilinen 400 yarda ve aşağısı için duran ve hareketli hedeflere kolay nişan alınabilen kalibredir.
Önerilen diğer üç, uzun mesafe atış kalibreleri ise:
İlki 260 Remington dur. Bu kalibre 308 cal. Bazı özelliklerine uyar, tüfek tepmesi daha düşüktür ve balistiği çok daha üstündür. İkincisi 7mm Remington magnum.(7x 63 mm) ve 7mm RUM Remington ultra magnum(7×72mm)
Sonuncusu ise: 338 lapua magnum (8.60 x 70 mm) dur. Uzun mesafe atışları için birçok çeşit kalibrede vardır, fakat bunlar için performans artırıcı uygun atış alanı bulmak gerekir.
7mm RM (Remington magnum) 300 WM (Winchester magnum) 338 Lapua gibi kalibreler balistic gelişimi sağlayan kalibrelerdir fakat fişeklerinin çok pahalı olması, tüfek geri tepme güçlerinin fazlalığı, fişek haznelerinin daha az mermi alması, fişek boylarının uzunluğundan dolayı mekanizma zamanının uzaması ve geri tepme şiddeti seri atışı yavaşlatır.
Tüfek ve atıcı uyumu: Atıcının tüfeği çeşitli pozisyonlarda atış yaparken, stresten uzak rahat bir atış temin etmeli ve tüfek atıcıya uygun olmalıdır. Dipçik boyu ve dürbünün yerleştirilmesinde dürbün –göz arası mesafe iyi ayarlanmalı, dürbünde bakılınca arazinin görümü tam olacak şekilde doğru yerleştirilmeli ve dürbünün namlu ile uyumu tam olmalıdır. Bunlar tam olarak doğru bir şekilde ayarlandığında atıcı tüfeğe adapte olur ve nişanlamasını kaslarını germeden ve zorlamadan yapabilir. Başka bir ayar ise. Dipçik ve tetik arası mesafedir. Bunun en iyi yolu ayarlanabilir dipçikle olur. Bazı firmalar size ve kol boyunuza uyan ve istediğiniz özelliklere sahip, tüfeğinize ve yapınıza özel dipçikler üretmektedirler. Bunlarda ilave olarak tepmeyi hafifletici dipçik lastiği, dürbün göz uyumu için ayarlanabilir yanaklık ve gizleme boyama konulabilir. The McMillan

Kontroller: tüfeğin atışa hazırlanması ve ateşlenmesini sağlayan mekanizmalardır.
Bunlar: Tetik ve sürgülü tüfeklerde, sürgü mekanizmasıdır.
Tetik; atıcının tercihine göre, tek kademeli ya da çift kademeli olarak ayarlanmalıdır.
Tetik düşürme gücü 2–4 lbs olmalıdır ( 900 gr ile 3,5 kg arası). Sürgü mekanizması hareketleri, atıcının atış vaziyetini ve nişanını bozmayacak şekilde olmalıdır. Emniyet mekanizması atıcının kolaylıkla ulaşıp, hareket ettireceği şekilde olmalıdır. Şayet kullanılıyorsa, bipod (tüfek ayaklığı) kolay takılıp, sökülür ve açılır, katlanır şekilde
Olmalıdır

parker-hale bipod
Magazin-şarjör-mermi haznesi: Geleneksel sürgü mekanizmalı tüfeklerde mermi haznesi üstten tek doldurmalı ve kundağa gömülü olarak tasarlanmıştır. Tek atışlarda veya zaman kısıtlaması olmadığı durumlarda bu iyidir. Ayrıca tüfek içinde fazladan mermi taşımanız gerekmez. Son 25 yılda üretilen atıcı tüfeklerinde detachable box magazines (DBM),(çıkarılıp takılabilir şarjörler) kullandılar. Bunlar seri ya da çabuk atışları kolaylaştırdığı gibi yedekleri sayesinde şarjör doldurma zahmetini de ortadan kaldırdı. Sürgü mekanizmalı tüfeklerde kullanılan, uzun ve kısa mesafe atış tüfekleri için üretilen en iyi şarjörleri ve bunlara uyan kundak ve dipçikleri Accuracy International firmasının üretimlerinde bulabilirsiniz.
Geleneksel tüfekler ve maliyet: geleneksel fabrikasyon Savage 10FP ve Remington 700 PSS gibi silahlar, sportif tüfeklerdir, bunların namluları ve hedef tipi dipçikleri ağırdır, tetiklerinin sertliği fazladır, ayarlanması be 2–4 lbs ye düşürülmesi gerekir. Dürbün için taban ilavesi gerekir. Bu tip tüfeklerin düzgünlüğü 1 MOA kadardır bu tabii ki tam istenilen olamaz. En sevilmeyen tarafları ise zayıf dipçik uyumlarıdır.
Bütün bu karışık problemler tabiî ki para harcamakla giderilir. Yeni dipçik tetik ayarı veya yenilenmesi, şarjör ilavesi, dürbün altlığı bipot, dürbün halkaları bütün bunların toplamı 700 $ bulur.
Uzun menzil atışlar için seri üretilen tüfeklerde genellikle esas olarak Remington 700 alınmıştır. Bazı ilavelerle gerçek performans elde edilmiştir. Bunun gibi Surgeon,
GA Pression, , KMW Pression, Accuracy International, Finlandiya’nın Sako gibi tüfekleri 3000–4500 $ alabilirsiniz.
Yüksek kalite tüfekler: Bu tüfekler genelde askeri maksatlı üretilirler ve bu maksatla
Satılırlar bu silahları üreten firmalar; Arctic Warfare Accuracy International (U.K) TRG line from Sako (Finland) ,Swiss Arms AG -SG 550 Sniper, American Barrett Firearms Company gibi. Atıcılığa yeni başlayanlar kesinlikle bu tip silahlarla başlamamalıdır.

Bu tüfeklerden birini tanıyalım.
AI-AWM (.300 Winchester Magnum)

Tank gibi sağlam ve lazer kadar keskin atışlı bir tüfek. 1980 yılında Amerikan, temel kalibrelerinden Remington, Winchester gibi kalibreler esas alınarak oluşturuldu.
Type & Operation:
Bolt action rifle.
Calibre & Ammunition:
7.62×51mm NATO (.308 Winchester), 5.56×45mm NATO (.223 Remington - AWP), .243 Winchester (AWP), .300 Winchster Magnum (AWM), 7mm Remington Magnum (AWM), 8.60×70mm (.338 Lapua Magnum - AWM)
Capacity & Feed:
5 (AWM, AW50), 8, 10 rounds (detachable box magazine - AW)
Barrel & Riffling:
609mm (O/A length - AWP), 660mm (O/A length - AW, .300 Win Mag, 7mm Rem Mag), 686mm (O/A length - .338 Lapua) - 4 grooves right hand twist.
Weights:
6kg (empty w/o scope)
Sights:
Smidt & Bender 3-12X variable Leupold Mark 4 fixed 10X scope
Muzzle Velocity & Speed:
840m/s (7.62×51mm NATO)
Range:
1100m (maximum practical)
Versions:
AW (Arctic Warfare), AWP (AW Police), AWF (AW Folding stock), AWS (AW Supressed), AWM (AW Magnum), AWM-F (AWM Folding Stock), AWSM (AW Super Magnum), AW50 (12.7×99mm BMG rifle based upon the AW), L96, L96A1, PSG–90, G22
Developer & Manufacturer: Accuracy International Origin: United Kingdom

308 kalibre için 24’’ namlu esas alındı, harici şarjör takıldı. Aynı şekilde 260 Remington ve 338 Lapua kalibreleri de üretildi.
En iyi seri üretim uzun menzil atış fişeklerinden. Federal firmasının Gold Medal Match line, Black Hills Ammunition, 308 Winchester seçildi.
Uzun menzil atışında 1000 yardaya kadar geçerli atmosferik şartlarda süpersonik, yüksek namlu çıkış hızını koruyan, balistiği düzgün bir mermi seçmek için çok dikkatli bir araştırma yapıldı.
Standart olan150 grain FMJ (Full metal jacket-tüm metal kaplamalı) merminin BC değerinin yoğun atmosferik şartlarda düşük olduğu görüldü. Hedefe yan vurması da
Keskinliğinin zayıflığını gösteriyordu. Sonuçta en iyi seçim 155gr Lapua Scenar, oldu.
Lapua Scenar… The Most Accurate Bullet in The World.

OPTİK SEÇİMİ:

Dürbünü oluşturan merceklere ait özelliklerin bilinmesi, dürbün seçiminde işimizi kolaylaştıracaktır. Dürbün satın almadan önce neyi ve niçin seçeceğimize karar verecek şekilde bilgi sahibi olmamız gerekir.
TÜFEK DÜRBÜNLERİ

Tüfek dürbünleri hakkında bilmeniz gerekenler.
1-kullanım şartlarına göre birçok çeşitte tüfek dürbünü vardır.
2-bazı tüfek dürbünleri belli bir mesafede kullanılmak ve kesin sonuç almak için
Dizayn edilmiş, özel dürbünlerdir.
3-Bazı dürbünler ise belli tüfekler ve mesafe için özel olarak imal edilmiş dürbünlerdir

DÜRBÜN AYAĞI SEÇİMİ: iyi bir dürbün ve doğru bir tüfek ayrılmaz bir bütündür. Dürbün ayağı bütün nişan sisteminin ayarında, anahtar rol oynar. Çoğu tüfekler dürbün ayağı ve dürbün halkalarının takılabileceği şekilde hazırlanmış olarak satışa sunulur. Tek parça ve iki parça olur.

SR mounting rail (Swarovski Rail)
Swarovski dürbünlerinin bazı modellerinde, dürbünün altında dürbün ayaklarını tutan kızaklar vardır dürbün ayakları buraya oturur dürbünde ayrıca dürbün halkaları olmaz. Bu sistem sadece swarovski markasına aittir.
Mauser Double Square Mount
Mauser silah firması ise M 03 model tüfekleri için standart olarak hazırladığı ORIGINAL MAUSER DOUBLE SQUARE MOUNT (DSM) dürbün ayağı vardır. Bunlar çok kısa mesafeli dürbün montajı yapmanızı sağlar, kilitlemesi kolaydır söküp takmada dürbün ayarınız bozulmaz. Bütün standart dürbünlere ve (red dot sights).kırmızı noktalı nişanlara uygundur.

Tüfek markası, seçilecek base (kaidenin) sağ el (Right Hand-RH) veya sol el (Left Hand-LH) atışına uygun olduğu, dürbün boyuna göre; kısa aksiyon (sort action-SA) Uzun aksiyon (long action-LA) olarak belirtilir.
Rem.700 RH- LA veya Rem.700 RH- SA , gibi
Leupold firması tüfeğinizin markası ve seçtiğiniz Leupold dürbüne göre, mount (dürbün ayağı),base ve halkaların uyumunu gösteren bir listeyi, kendi sitesinde, internet üzerinde yayınlamıştır
Çoğunlukla dürbünler üzerinde halkaları ile sunulur. Uzun menzil tüfek atıcıları, tek parça ( base) kullanır. Genellikle de tercih edilen base türü, (Picatinny rail surface.) (yüzeyleri çıkıntılı ray sistemli) dürbün kaidesi ve (Standard Picatinny rings) bunlara ait standart picatinny dürbün yüzükleri kullanırlar. Dürbün halkaları; kullanılan mercek çapı, dipçik yanak düzeyi ve dürbün aksına göre seçilir Kısa, orta ve yüksek
Halkalar olarak adlandırılır.

Bu dürbün halkaları, sürgülüdür raylar arasına sıkılarak dürbün sabitlenir. İstenildiğinde dürbün ve halkaları tüfekten ayırmak mümkündür, bu durumlarda dürbün nişan ayarı bozulmaz. Bunların integral olanları da vardır.
Bir diğer dürbün ayağı çeşidi ise;
Gerektiğinde dürbüne namlu boyunca aşağı ve yukarı doğru açı verebilen türdür. Bunlara ( MOA base”) MOA kaideli dürbün ayağı denir. Uzun menzil atışlarında kaideye açı vermek için kullanılır. Use a 20 or 30 MOA base

Warne Standard Tactical Bases
134-M673M Remington 700 SA $89
134-M674M Remington 700 LA $89
134-M678M Sako TRG 22 and 42 $89
134-M668M Savage Bolt SA $89
134-M669M Savage Bolt LA $89
134-M666M Savage SA AccuTrigger $89
134-M667M Savage LA AccuTrigger $89
134-M675M Winchester 70 SA $89
134-M676M Winchester 70 LA $89
(Call for 20 MOA Incline Bases by Special Order)
Warne Tactical 1 In Rings (Pairs)
134-601M Warne Tactical Med Rings $84
134-602M Warne Tactical High Rings $84
134-603M Warne Tactical X-High Rings $84
134-604M Warne Tactical UltraHigh Rings $84
Warne Tactical 30mm Rings (Pairs)
134-614M Warne Tac-30 Med Rings $90
134-615M Warne Tac-30 High Rings $90
134-616M Warne Tac-30 X-High Rings $90
134-617M Warne Tac-30 UltraHigh Rings $90
More Tactical Application Items
134-SMA Warne Side Mount Adaptor $16.95
134-204LM QD AR15 Rings Matte $67.95
134-204LS QD AR15 Rings Silver $71.95
134-217LM QD AR15 30mm Matte $78.95
134-217LS QD AR15 30mm Silver $83.95

MOA Minute of angle –minute of arc (1,0472″ at 100 yards)
(”) işareti inç (1 inç=2,540 cm) demektir. Bir daire 360 derecedir her derece 60 dakikadır her dakika arsındaki çember parçasına arc denir. Tüfek dürbünleri için yarıçapı 6’’ olan daire esas olarak alınmış ve hesaplamalar buna göre yapılmıştır. Daire üzerindeki açıların daire çevresindeki yay uzunlukları esas alınarak. Bir dakikalık açının 100 yardada ki mesafesi olan inç. Temel alınmış ve buna 1 MOA ( minute of angle) denmiştir. Ve dürbünler genel olarak 1/4 ‘’ MOA 1/2’’ veya 1/8 ‘’MOA özellikte imal edilmektedir 1/4 ölçekli dürbünlerde mercek dairesi 32 bölüme ayrılmıştır, her çizgi 1 klik tir.1/2 MOA dürbünlerde ise 16 bölüm ve çizgi vardır. Bunların hareketini sağlayan dürbün ayar vidalarının üzerine bu değerler yazılmıştır.

Bir dürbünün iç mekanizması bu değerlere göre ayarlanır, Dürbün tüpünün içinde Tabandan tavana, sağdan sola yapılan yatay ve dikey çizgilerin maksimum hareket sınırları bellidir. Ve bunlar 60 MOA, 80 MOA, 100 MOA, olarak belirtilir. Ve nişanda esas alınan 100 yarda sıfır ayarına göre orta hat sıfır noktası olarak kabul edilir.
Toplam 60 MOA olarak ayarlanmış bir dürbünde orta hattan yukarıya en üste 30 MOA yine orta hattan en alta 30 MOA hareket imkânı olacak demektir.
1000 yarda mesafeye 308 kalibre atışınızda mermi düşüş mesafenizi ayarlamak için
Yatay nişan çizginizin 31,5 MOA harekete ihtiyacı olacaktır oysa dürbün kapasiteniz buna yetmeyecektir. Bunu telafi etmek için kullanılan dürbün ayaklarının açılı olanları
Tercih edilmelidir.

Diğer bir yol ise nişanınızı hedefin 31,5 MOA üzerine almanız olacaktır. Bu ise mesafe tahmininde deneyimli olmanızı gerektirir.
Alt ve üst sınırları geniş olan dürbünler, gövde çapları geniş olan dürbünlerdir.
Dürbün çapları 1″ (25.4mm), 30mm, 34mm (Schmidt & Bender), 35mm (US Optics), ve 40mm. Geniş çaplı dürbünlerin halkaları da aynı çapta seçilmelidir.
Zero-stop (sıfır—duruş— dürbünler)

Dışarıdan ilave düğmeli dürbünlerde sıfır duruş noktası konulabilir böyle dürbünlerde sıfır ayarınız kaydedilir değişik mesafe ayarlarından sonra klikleri tersine hareket ettirdiğiniz zaman ilk ayarınıza gelince kendiliğinden hareket durur böylece ilk sıfır noktasına kolayca erişmeniz mümkün olur.
Bullet Drop Compensators (BDC) mermi düşüş ayarlayıcısı
İsteğe bağlı olarak sabit kalibre ve mermi çekirdeği ağırlığına göre hazırlanmış ayar düğmeleri ile 100 yarda sıfır esas alınarak 200–300–400–500 yardaya kadar olan mesafelerde mermi düşüşüne göre hazırlanmış olan ayarlı halkalar vardır. Bunlarda
Yatay ve dikey hedef çizgileri belirtilen mesafeler de ki atış noktalarına otomatik olarak getirilebilir.
MİL-DOT reticle.
Bazı dürbünler büyütmeleri ve mercekleri büyük dürbünlerdir, bu dürbünlerde mesafenin ve hedefin gerçek boyutunu tam olarak hesap edebilmek için MİL-DOT articul kullanılır. Bu terim trigonometride kullanılan radian (radyan): Bir çemberde uzunluğu yarıçapına eşit olan bir yayın (mil olarak) belirlediği merkez açının ölçüsüdür.

1 Milliradian = 1/1000th of a radian, 1 radian = 2 PI 1 Milliradian = .0573 degrees or 6283 parts of a circle

Ordular bunun daha kolay hesaplanabilmesi için bunu.
, 6400 mils to a circle or 1/6400 = 1 mil or 17,8 mils = 1 degree.olarak değiştirmiştir.

ARMY: 360 degrees = 1 circle 6400 mils = 1 circle, 360
17.8 mils = 1 degree
360 degrees divided by 6400 = .0563 multiplied by 60 = 3.375 MOA or
1 mil = 3.375 moa
US ARMY-Amerikan ordusu-
MİL-DOT

Deniz kuvvetleri ise : USMC: 360 degrees = 1 circle
6283 mils = 1 circle
17.5 mils = 1 degree
360 degrees divided by 6283 = .0573 multiplied by 60 = 3.438 MOA or
1 mil = 3.438 MOA

100 yarda

ARMY: 3.375 moa multiplied by 1.047” = 3.53” @ 100 yards
USMC: 3.438 moa multiplied by 1.047” = 3.6” @ 100 yards
Bir mil her yüz metrede 10 cm 1000 metrede ise 1 metre olur One mil is one part transverse per 1000 parts distance. In units we understand, 1 mil is 3.6″ per 100 yards (ie, 100 yards is 3600″, one thousandth of which is 3.6″). Consequently it’s also 1 yard at 1000 yards. Alternatively, in metric, 1 mil is 10cm per 100 meters, or 1m at 1000 meters.

Leupold Mark 4— 3,5-10×40mm –3/4 Mil. Dot

Bu dürbünler ( MİL DOT) olarak adlandırılan ve Mil –Miliradian ölçülerine göre adlandırılmış bir mesafe ayarına sahiptir. First lokal versiyonu da vardır.
4,5-15×50mm olanı da çok iyi bir seçimdir.
Specifications:
• Actual magnification: 3.2 (3.5x), 9.5 (10x)
• Length: 13.5″
• Eyepiece length: 3.2″
• Objective length: 4.3″
• Objective diameter: 1.8″
• Eyepiece diameter: 1.6″
• Tube diameter: 30 mm
• Weight: 19.5 oz.
• Eye relief: 4.7″ (3.5x), 3.4″ (10x)
• Objective lens diameter: 1.575″
• Max. adjustment at 100 yds.: 65″
• FOV field of view at 100 yds.: 29.9′ (3.5x), 11′ (10x)

Nightforce NXS 3,5-15×50mm.
Bu dürbünün mercek kalitesi Leupold dan biraz daha iyi ve daha sağlam yerleştirilmiştir bu dürbünün First focal olanı yoktur. Fiyatı: 1100 – 1400. $

US Optics SN3 T-Pal 3.2-17×44mm
MADE İN USA CALİFORNİA

Schmidt & Bender PMII, 3-12×50mm.

Range-Finder Selection:
Uzun mesafe atışlarda hedefi tutturmanın en önemli unsuru mesafenin tam olarak bilinebilmesi ve ölçülmesidir. Esas ayar buna göre yapılır.
Örneğin 500–1000 yarda atışlarında 308 Winchester fişekleri ile 700 yarda atışınızı
Planladınız ve hesapladınız bu mesafeden sonra merminiz her yarda da ½ inç düşüş yapacaktır, şayet hedefiniz 16 yarda daha uzakta ise, vuruşunuz 8’’ alt olacaktır. Hedefiniz 16’’ ebadında olsun ki bu hedef ebadı, mesafeye göre uygun bir ebattır.
Bu durumda hedefi kaçırmış olacaksınız.
Uzun menzil hedeflerin mesafesini ölçmek için, iki temel yol vardır.
Birincisi, nesnelerin fiziksel boyutunun mesafeye göre, değişiminin, atıcı tarafından bilinmesi ile olur. Böylece dürbün üzerinde ki Mil ya da MOA çizgileriyle mesafeyi ölçebilir. Çıplak gözle ve dürbün içinden bunun çok iyi bilinmesi gerekir böylece mesafe tahmin edilebilir. Bu hem zor ve çok hataya yol açan bir durumdur.
Zira bütün nesnelerin fiziksel boyutunu bilmek mümkün değildir. Ayrıca articul üzerindeki değerler her zaman doğru olmayabilir.
En çok bilinen diğer metod ise, hedefin size olan mesafesini laser range finder (LRF).
(Lazerli mesafe bulucu) ile ölçmektir.
Bu cihazlar hedefe görünmez, kızıl ötesi, lazer ışığı gönderir, ışık hedeften yansır,
Bu yolla cihaz mesafeyi kusursuz olarak ölçer ve yarda-metre olarak ekranında gösterir. Uzun menzilleri ölçebilen yeni modelleri çok kullanışlıdır. Fakat hedefin yansıtmasının az olduğu, güneş parlaması ve hedefin bakış yönünün temiz olmadığı durumlarda performansı düşük olur. Tek ve çift mercekli olanları vardır. Lazer range finder ilaveli tüfek dürbünleri de vardır bunlar çok pahalıdır.

Burris 7×40 binocular, max 1500 yards. bu LRF ebadına göre zayıf mercekli olmasına rağmen mesafesi uygun. $650.
Leica 1200 / 1200 Scan monocular, max 1200 yards. This LRF ebadı uygun mercekleri güzel. $650.
Leica Geovid binoculars, 8x or 10x gücünde, max 1300 yards. Mesafeli bu LRF nin mercekleri ve mesafesi harika fakat ebadı büyük. $1800 – 2100. Swarovski 8x Laser Guide monocular, max 2000 yards. This LRF has good optics and is nice and compact. It ranges further than anything under $6000
Ancillary Rifle Equipment : yardımcı silah ekipmanları
Bipod: tüfek ayağı olarak tercüme edebileceğimiz bipod’ların en bilineni HARRİS BİPOD. Remington-style Sistemi için standart seçimdir. Yatarak atış pozisyonlarında çok rahattır, oturarak atışlara da uygundur. Buna benzeyen parker-hale bibotunda da bazı avantajlar vardır her ikiside tek elle, çabuk ayarlanan açılan ve toplanan özelliğe sahiptirler, haris bibodların ayarında biraz uğraş gerekebilir.

İyi bir tüfek kayışı tüfeğin, arazi şartlarında rahat taşınabilmesi için şarttır. Ayrıca yatarak ve çömelerek atışın dışında tüfeği daha rahat sabitleyebilmeniz için de tüfek kayışının yardımı olacaktır.
Rear beanbag: küçük yan çantası: en çok lazım olan donanıma kolayca ulaşabileceğiniz ve atış pozisyonunuzu bozmadan istediğinizi elde etmeniz için çok yararlıdır, su geçirmez olanları tercih edilmelidir.
Backpack. Sırt çantası: küçük veya orta boy bir sırt çantası sizin arazideki uzun yürüyüşlerinizde gerekli donanımın yanında yağmurluk, yedek kazak, su vs gibi birçok yardımcı eşyanızı taşımanızda kolaylık sağlayacaktır
Binoculars. Dürbün: hedefinizi, vuruşunuzu ve atış alanınızı araştırmak için atışlarda mutlaka dürbün taşımalısınız
Spoting dürbün. Büyütmesi yüksek, sabit ve ayaklı olan dürbün. Bununla hedefinizdeki vuruşları net olarak görebilir ve atışınızı düzeltebilirsiniz
Shooting Sticks: atış destek çubukları: Yatarak ve oturarak atış yapamayacağınız yüksek çalılıklı ve otlu ortamlarda atışlarınızda tüfeğinizi dayanak yapacağınız, atış destek çubukları taşımak zorundasınız. Bunun çok çeşitli kullanıma uygun modelleri vardır bunlardan size en rahat olanı ve kolay açılıp kapanan kolay taşınan ve hafif olanını tercih etmeliniz.
Ballistic Data: Balistik bilgi kartları: Bunun için Sierra Infinity, Exbal, or JBM, gibi balistik hesaplar yapan bilgisayar programlarından yararlanabilirsiniz. Bu programlara kalibreniz mermi çekirdeği ağırlığınız çekirdeğinizin BC si namlu çıkış hızı gibi değerleri yükleyerek 0–1000 yarda da düz ya da açılı atışlarınız için balistik hesaplarınızı elde etmeniz mümkün olur. Sonra bu bilgilerin çıktısını alır ve atışlarınızı ona göre yaparsınız. Bunları belli boylarda özel kabına koyup yanında taşıyabilirsiniz.
308 WIN 175gr SMK: 2650fps
100yd zero 1300′DA
RANGE ELEV- moa mil | WIND(10) moa mil RANGE
50 0″ 0.75 0.2mil | 0″ 0.25 0.1mil 50
100 0″ 0.00 0.0mil | 1″ 0.75 0.2mil 100
150 1″ 0.75 0.2mil | 2″ 1.00 0.3mil 150
200 4″ 1.75 0.5mil | 3″ 1.25 0.4mil 200
250 8″ 3.00 0.9mil | 4″ 1.75 0.5mil 250
300 14″ 4.50 1.3mil | 6″ 2.00 0.6mil 300
350 22″ 6.00 1.7mil | 9″ 2.50 0.7mil 350
400 31″ 7.50 2.2mil | 12″ 2.75 0.8mil 400
450 43″ 9.25 2.7mil | 15″ 3.25 0.9mil 450
500 58″ 11.00 3.2mil | 19″ 3.75 1.1mil 500
550 74″ 13.00 3.8mil | 24″ 4.00 1.2mil 550
600 94″ 15.00 4.3mil | 29″ 4.50 1.3mil 600
650 116″ 17.00 5.0mil | 34″ 5.00 1.5mil 650
700 142″ 19.25 5.6mil | 40″ 5.50 1.6mil 700
750 170″ 21.75 6.3mil | 47″ 6.00 1.8mil 750
800 203″ 24.25 7.0mil | 55″ 6.50 1.9mil 800
850 240″ 27.00 7.8mil | 63″ 7.00 2.1mil 850
900 280″ 29.75 8.7mil | 72″ 7.75 2.2mil 900
950 326″ 32.75 9.5mil | 82″ 8.25 2.4mil 950
1000 376″ 36.00 10.5mil | 92″ 8.75 2.6mil 1000

BALİSTİK BİLGİLERİ:
Bazılarının balistik konusunda anladıkları şudur. Mermi yörüngesini fizik şartların etkilediğini bu durumda ise optiklerin tartışılması gerektiğini savunurlar. Bunun en kolay izahı şudur. 100 yarda mesafeye sıfırlanmış düzgün bir tüfek, tek tip fişekle rüzgâr ve atıcı hatası olmadan 100 yarda mesafeye atışta mermi çekirdeği hızı ve yer çekiminin etkisi ile bir kavis çizer ve hedefi bulur buna: 100 yarda mesafede point of aim (POA) veya zero point –sıfır vuruş noktası denir. (line of aim) LOA- Hedef hattı atıcının gözü ile hedef arasındaki düz çizgidir. Mermi namludan çıkınca göz ile hedef arasında düz olarak gitmez bir kavis çizer namlu çıkışında mermi bu hattın altından başlar daha sonra yükselir düz olan hedef hattı ile kesişir bir müddet yükseldikten sonra tekrar düşüşe geçer ve hedef hattı ile tekrar buluşur bu nokta vuruş noktası olarak ayarlanmalıdır.
DÜZGÜN NİŞAN İÇİN DÖRT TERİM
1-Açık alan menzili: Namlu ucundan varsayılan düz hat ile mermi kavsi ve yörüngesinin ilk Kesiştiği nokta ile merminin ikinci kesiştiği yani doğru sıfırlama noktası arasındaki mesafedir. Bu mesafeye (açık alan menzili) denir.
2-Orta menzil yüksekliği: Orta menzil yüksekliği, namludan çıkan merminin, yukarıda anlatılan açık alan menzili içindeki mermi kavsinin en yüksek noktasıdır.
3-Düzgün sıfırlama noktası: Mermi çekirdeğinin, namlu boyunca uzanan düz hatla ikinci buluştuğu ve hedef vurma noktası olan noktadır.
4-Maksimum alan menzili: Mermi çekirdeğinin orta menzildeki en yüksek noktası ile Sıfır vuruş noktasından sonra düşüşündeki eşit mesafe arasındaki menzildir.

NOT: Maksimum alan menzili yüksekliği, yaygın olarak bu avlar için kullanılan tüfek ve kalibreler ve ortalama mermi çekirdeği ağırlıkları için, karaca geyiği ölçüsündeki avlarda
275 yarda=250metre mesafede genelde 3 inç =7,62 cm. dir. Bu oran hayvanın ağırlığına göre
Çakal tipi avlarda 3 cm karacalarda 5–7,6 cm büyük geyiklerde3.5 inç= 9 cm kadar olabilir.
1 İNÇ = 2.54 CM 1 YARDA(YARD)= 91.44 cm 100 yarda =91.44 metre

Yukarıdaki tabloda yeşil çizgi 155 grain 308 win. mermi ile 100 yarda ya sıfırlanmış atışın mermi yolu görülüyor. Mavi düz hat line of aim( LOA) dir. Mermi çıkışı bu hattan 2’’ alttan başlar 267 yarda da 8 ‘’ düşüş gösterir. Kırmızı mermi yörüngesi ise 200 yarda ya sıfırlanmış aynı merminin başlangıç olarak 2’’ alttan başladığını bunun 40 yarda devam ettiğini daha sonra 120 yarda da düz hattın 1,6’’ üzerinde olduğu 200 yarda da LOA hattı ile kesiştiği ki bu nokta sıfır hedef noktasıdır. Daha sonra 300 yarda mesafede 7 ‘’ düşüş yaptığını gösterir. Bu hesaplara göre nişanı 200 yarda için
sıfırlanmış bir tüfekle 300 yarda ya yapılan atışta tüfek namlusu hedef noktasının 7 ‘’ üzerine gelecek şekilde ayarlanarak atış yapılacağını gösterir.

TEPEDEN AŞAĞIYA- AŞAĞIDAN TEPEYE ( AÇILI ) ATIŞ:
Aşağı ve yukarı doğru atışlarda vuruşumuzu nasıl düzenleriz. Bu soru eski ve saç ağartan bir sorudur. Avcılar bu meyilli atışlarda vuruş noktasının her açı değişikliğinde farklı olduğunu bilirler,fakat nedenini ve yönünü bilemezler..
Doğru cevap aşağı ve yukarı atışlar ile dik yarlara atışlarda merminizin alt düşüşleri, düz yer atışlarına göre az olacaktır.
Küçük açılı atışlarda mermilere ait (M.P.B.R) düşüşleri bu farkı giderir.
Bu acayip gibi görülür bunu problem yapmak başınıza daha çok iş açar.
Fakat fikir basittir. Mermi yolu kavsi aşağı ve yukarı atışlarda yatay atışlardaki gibi değildir, meyilli atışlarda gözünüz yatay mesafeye nazaran hedefin daha uzakta olduğu hissini verir.
Yere paralel atışlarda merminin uçma mesafesi içinde yere doğru kavislenmesinin ve yere çakılmasının sebebi yer çekimi gücüdür. Yere tam dikey olan atışlarda ister yerden yukarıya isterse yukarıdan aşağıya olsun bu kavis olmaz tıpkı balonların yükselmesi gibi. Burada bir kavis söz konusu değildir merminin hızı tükenince aynı noktadan geriye düşecektir. Meyil azaldıkça mermi açıya göre kavis alsa da bu kavis yatay atışlara nazaran daha az olacaktır.
BURADA ESAS OLAN EĞİMLİ YÜZEYDEKİ MESAFE YE ATIŞ
HEDEFİN DİKEY DÜŞÜŞÜNDEKİ NOKTANIN SİZE OLAN YATAY MESAFESİ GİBİ OLACAĞIDIR

Misal olarak: hedefiniz sizde 400 yarda uzak ta ve 40 derece meyilli bir yerde olsun.
Aradaki açı nedeni ile atışınız düz yerde 335 yardaya atar gibi olacaktır. Merminizin düşme mesafesini buna göre ayarlamanız gerekecektir.

Leupold firmasının ürettiği yeni RX-III TBR Rangefinder (mesafe bulucu) 1.500 yarda ya kadar olan hedeflerin uzaklığını lazer sistemi ile ölçtüğü gibi hedefle sizin aranızdaki açıyı da aynı ekranda görmenizi sağlıyor. Aynı ekranda açıya göre mesafenin ne kadar kısaldığını da ekranda görebiliyorsunuz ve atışınızı bu mesafeye göre düzenliyorsunuz. Av ile aranızdaki açıyı ölçmek için başka optik ve mekanik cihazlarda mevcut.
Clinometre: bu özel olarak açı ölçmek için yapılmış bir alettir

b-M2 COMPAS (:M2 PUSULASI): Bu pusula bütün havan müfreze ve takımlarında bulunur
c-milli yarım ay iletki

Slant range : Rs : eğimli ,açılı mesafe Horizontal distance :RH : Yatay (düşey) mesafe Inclination Angle: a : Eğim açısı formülü : RH = RScos(α). (in radians).
ÖRNEK: RH = 300 metre ( a ) = 20 derece

Mermi düşüşü :

Açı hesabı:

longer range : RS.

Rüzgâr etkisi Mermi üzerinde rüzgâr etkisinin ne olabileceğinin bilinmesi kısa mesafe 100 yarda için önemli olmayabilir fakat hafif mermilerde ve uzun mesafelerde önem kazanır. Mesela: 300 yarda da 5 MHP (saatte beş mil süratle) esen bir rüzgâr çekirdeği 30 cm saptırır. Rüzgâr hızını ölçen yardımcı cihazlar vardır, bu değerlere göre dürbün üzerinde rüzgâr etkisi düzeltilebilir.