Bir yivli tüfeğin namlu uzunluğu genelde (16–30 inç—-41cm–76cm ) arasıdır.
Namlu dövülerek şekillendirilmiş, uzun çelik çubuktan yapılır. Ve planlanan çapa uygun olarak ortası delinir.
Bu işlem son derece önemlidir ve büyük bir hassasiyetle yapılmalıdır. Zira bir namlunun doğru atışa sahip olması tamamen bu işlem ile alakalıdır. Namlu çapının merkez noktası ile namlu çeperinin tam bir uyum içinde olması ve namlu çeperi kalınlığının her bölümde aynı olması gerekir.

Genellikle namlular namlu ucuna doğru incelecek şekilde konikleştirilirler.
Mermi yatağı bölgesi kalın tutulur zira ateşlenme esnasında en büyük basınç bu bölgede oluşur.
Bazı namlular namlu boyunca aynı kalınlıktadır bunlara BULL BARRELS denir.
Bunlar ağır namlulardır, ağırlığı nedeni ile keskin nişan almak daha kolaydır, bunlar daha ziyade hedef atışı için üretilen tüfeklerdir.
Namlular genellikle ordinans çelik, nikel çelik, krom molibden çelik, ten yapılır ve
Tercih edilen kalibrelere göre enerji ve hızını artırmak için ilave kaplamalarda yapılır. Yüksek hızlı mermiler için üretilen namluların daha düşük hızlarda mermiler için üretilenlerden daha sert çelikten olması gerekir.
Magnum kalibre namlularda erozyonu önlemek gayesi ile çok sert ve paslanmaz çelik kullanmak gerekir bu çeliklerin işlenmeleri zorluk taşıdığından bu işçilikler maliyete yansır ve bu silahların fiyatları da yüksek olur. Kullanıcılar bu konuda üreticilere güvenmek zorundadır. İsim yapmış önemli markalar(Browning, Marlin, Remington, Ruger, Savage, and Winchester) üretimlerinde buna riayet eder ve en uygun malzemeyi kullanırlar.

NAMLU KONTÜRLERİ:
Aşağıdaki çizimler temel namlu ölçülendirme sistemidir. İsteğe bağlı olarak bu namlular değişik çaplarda ve uzunlukta üretilirler.

Octagon (sekizgen) Contours

NAMLU AĞIRLIĞI VE ÇAPI:
Modern bir av tüfeğinin en ağır parçası namlusudur. Orta boşluğu çevreleyen metal kalınlığının ağırlığı ve tüfek boyunca dağılımı tüfeğin hafif orta ve ağır olmasında büyük rol oynar. Aşırı miktarda inceltilmiş ve boyu kısaltılmış namlular, uzun Mesafede kolay taşımak, hızlı atış vaziyeti almak için üretilirler geleneksel dağ tüfekleri böyledir. Fakat bu kolaylıkların dezavantajları da vardır. Ağır namlular baştan uca uzundur bu tabii olarak düzgün atış sağlar, bu doğru atışın oluşmasında merminin başlangıçtan namluyu terk etmesine kadar namluda oluşan Titreşimin dağılımı, tüfek tepme gücünden oluşan gücün namluya ve dirseklere dağılımı, omuza akseden tepme gücünün azalmasını sağlar. Ayrıca namlu ağırlığı sayesinde namlu hedefte daha kolaylıkla sabit tutulur. Bütün bu sebeplerle ağır namluların atış düzgünlüğü hafiflere nazaran daha iyidir. Orta ağırlıkta namlular hafif namlu ile ağır namlu arasındaki bu farkları uzlaştıracak şekilde düşünülmüştür. Standart av tüfekleri genelde orta ağırlıklı namlulara sahiptir. Bu da çok maksatlı kullanım için düşünülmüştür. Fakat tüfek üreticileri seçiminizi kolaylaştırmak için her isteğe cevap verecek şekilde tüfek üretmektedirler. En meşhur olan Remington 700 mekanizmalı av tüfeğini örnek alırsak.
Remington 700 mountain Rifle (dağ tüfeği) Hafif ağırlıklı namludur Remington 700 BDL (general purpoze-genel maksatlı) Orta ağırlıkta namluludur. Remington 700 SENDERO SF II Ağır namluya sahiptir.

26’’ içbükey hedef stilli ağır namlu (0.820’’ muzzle O.D)

NAMLU BOYU- DÜZGÜNLÜĞÜ VE BALİSTİĞİ
Uzun namlu tabiri, uzun namluların kısa namlulardan daha düzgün atışa sahip demek değildir. Gerçek düzgünlük uzunlukta değildir kalitededir. Buna rağmen uzun namlular ağırlıkları nedeni ile daha düzgün atış sağlayabilirler. Hangi kalibrede mermi seçilmiş olsa da namlu uzunluğu, doğrudan merminin hızını artırır. Balistik olarak da daha iyidir. Fakat kısa namlular taşımada, atış vaziyeti almada sık çalılık mekânlarda
Kolaylık sağlar.
Çok uzun namlular(27–30 inç—68–76 cm) bu günlerde nadir olarak tek atışlı hedef ve av silahları olarak görülse de bu gün için en uzun namlulu av tüfeklerinin namlu boyu 26’’ (66cm) dir. Bu namlular genelde magnum mermiler gibi yüksek hızlı kalibre tüfeklerinde olur. Bu mermiler çok miktarda ve yavaş alevlenen baruta sahiptir. Böyle olmalarına rağmen bu tip tüfekler dengeli değildir. Taşıması zordur kayalık ve dik terlerde taşımakta güçlük çıkarır. Bu sebepten dolayı şimdi birçok magnum tüfeğin namlusu mermi hızı feda edilerek 24’’ olarak üretilmektedir.
Standart yüksek yoğunluklu çapları olan (.243, .270, .308, or. 30–06) av tüfeklerinde namlu boyu 22’’-24’’ olsa da en çok kullanılanlar 22’’(56cm) olanlardır.24’’ olanların hızı daha çok olsa da 22’’(56cm) namluların balans ve tepmeleri daha iyidir.
Bütün 22 (rimfire-kenar ateşlemeli) ve 250-300, .30-30, .300 Sav., and .35 Rem.,gibi kalibre tüfeklerin namluları 20’’-22 ‘’olur.çok meşhur olan kısa tüfek sınıfı (lever action-manivela kollu ) Winchester 94 ve Marlin 336 genellikle 20’’ namluludur.bu kısa tüfekler hafif tüfeklerdir. At üstünde eyer kılıfında ve kötü arazilerde kolay taşınır kapalı alanlarda kılıftan kolayca çıkarılabilir. Bu tüfekler daha hızlı mermi atan 22 ‘’ lik namlulu tüfeklere nazaran daha gösterişsizdirler. Bu tüfeklerle hızlı mermi atarsanız merminin hızı düşük olduğu gibi, patlamadan oluşan ses çok can sıkıcı olur.
.243, .260 Rem, 7mm–08, gibi kalibre tüfekler için (short –action) kısa kovanlı fişekler atan 20 ‘’ namlulu modeller üretilmiştir. Bu kısa mermiler yeterli hıza sahiptirler. Ve çok etkili dağ tüfekleridir. Bazen uzun dağ atışı tüfeklerinin yerini tutabilir, bu kısa güdük tüfekler engebeli dik ve kayalık arazilerde tüfeği omzunuza asarak rahatça ilerleyebilmenizi ve çok çabuk atış vaziyeti alabilmenizi sağlar.
20’’ ten daha kısa boyda namluları(18,5’’) savunmak zordur, bu kısa namlular tutuş ve namlu şahlanmasının kontrolü için standart olarak üretilirler. Bu tüfeklerle hızlı fişekler atarsanız namlu basıncı artar ses can sıkıcıdır ve merminin hızı da çok azdır.

RİFLİNG –YİVLEME:

GROOVE -YİV LAND - SET
Tüfek Namlusunun, yivlendirilmesindeki amaç, Mermi çekirdeğinin kendi etrafında topaç gibi dönmesini sağlamak bu dönme sayesinde hız kazanması ve namluyu terk ettikten sonrada dönerek havada düz gitmesini muhafaza etmesi ile hedefe ulaşması için düşünülmüş ve hesap edilmiştir. Namlu içinde spiral kıvrım şeklinde yapılan yivleme,2–8 yivin sabit aralıklarla namlu içinde hesap edilen bir mesafede bir tur yapacak şekilde namlunun oyulması ile yapılır, yivler arasında kalan yere set adı verilir. Ve bu işleme (rifling- yiv-set açma) denir. Amerikan tüfeklerinde sağa doğru, İngiliz tüfeklerinde ise sola doğru yapılır. Tüfek yivlemenin birkaç yolu vardır.
Bunlardan biri ise Marlin silah üreticisinin uyguladığı( mikro-yiv) sistemidir. Namluya çok sayıda sığ yiv açılır.
                    
Genel olarak 30 kalibre ye kadar olan standart tüfek namluları 4 yivlidir. 30 kalibreüstü kalibrelerin çoğunda 6 yiv vardır.22 cal tüfek namluları da 6 yivlidir.
( twist ratios ) Yiv Kıvrım oranı
Bu yiv ve setler mermi çekirdeğinin namlu boyunca dönerek hızlanmasını ve hedefe düz gitmesini sağlar. Atıcı en çok kullandığı kalibre ve mermi çekirdeğinin ağırlığına uygun olan Yiv Kıvrım oranına sahip tüfek seçmelidir. Aynı şartlarda atış yaptığı halde daha ağır bir merminin aynı vuruşu yapmayacağını bilmelidir.
Misal olarak: 223 kalibre yiv kıvrım oranı:1/12 olan tüfekler 40–52 grain mermilerin en hızlı ve düz gitmesi için uygundur. Aynı tüfekle 52–65 grain mermi atarsanız, aynı vuruşu yapmanız için buna uygun yiv kıvrımı oranı 1/9 olmalıdır.
Bunun aksi ise çekirdeğin namlu yatağında paldır küldür yuvarlanmasına ve yivlere zarar vermesine yol açar. Balistik uzmanları aynı kalibre fişeklerin değişik ağırlıkta mermi çekirdeklerini yivlere zarar vermeyecek oranda değiştirmiştir, yinede her mermi çekirdeği ağırlığına göre ayrı bir atış ayarı yapılması gereklidir.
Tüfeğin uygunluğundan daha ağır mermi atışlarında hedefin tam vurulamamasının yanında, ağır çekirdeğin havadaki kavisinden dolayı düşüşe geçen merminin hedefe açılı vurması ile hedefte düzgün bir delik yerine parçalı bir delik oluşması bunun delilidir. Aynı vuruşun av esnasında olması, merminin hayati organlara ulaşamadan sapmasına, böylece yaralı avın ele geçmemesine yol açar.
Bunu düzeltmek; ancak çekirdek ağırlığına göre atış açısı ve hesabı yapılarak olur.
twist ratios -Yiv Kıvrım oranı- ne demektir
Çekirdeğin namlunun içinde en verimli şekilde dönmesi için yapılan yiv ve setin bir ölçüsü vardır



• C = 150 (use 180 for muzzle velocities higher than 2,800 f/s)
• D = bullet’s diameter in inches
• L = bullet’s length in inches
• SG = bullet’s specific gravity (10,9 for lead-core bullets, which cancels out the second half of the equation)
Her tüfek, atılan mermi çapı ve ağırlığına göre ayarlanmış kıvrım oranlarına sahiptir.


Bu günlerde yiv set kıvrım değerlerinin önem kazanması ve üstünde durulmasının sebebi, büyük ve önemli silah imalatçılarının çok titiz ve doğru çalışmaları sonucu, Her kalibre tüfek için özel oranları tespit etmelerindendir. Bazılarının Aralarında çok az fark olsa bile bunun için çalışmışlardır. Amerikan tüfeklerinde yiv set kıvrımı SAĞ’A doğrudur İngiliz tüfeklerinde ise SOL’A doğrudur. Bu yiv ve setin namlu boyunca dönme ve bükülme oranları her inç boyunca hesaplanmış ve ölçülendirilmiştir. Bu da 1/9 –1/10— 1/12—1/14— 1/16 oranlarla ifade edilmiştir.Buradaki 9-10-12-14-16 ölçüleri inç tir. Yani namlu boyunca 10 inç Mesafede 1 dönüş. Bu: mermi çekirdeği namluda 10 inç mesafede bir tur atarak ilerleyecek demektir tüfeğinizin namlu boyu 20’’ inç ise mermi çekirdeği ateşlendikten sonra namlu içinde 2 tur döndükten sonra tüfeği terk ediyor demektir. Buradan şunu çıkarabiliriz. Eğer mermi çekirdeğiniz daha büyük ve ağır ise hız kazanması için namlu içinde daha çok dönmelidir, yani bir dönüşü daha kısa. Mesafede yapmalıdır.
17 HMR = 1 in 9″1/9 gibi———22 Long Rifle = 1 in 16″——223 Remington = 1 in 12″ .22–250 Remington = 1 in 14″——.223 WSSM = 1 in 12″—243 Winchester =1 in 10’’ 6mm Remington = 1 in 9″—-243 WSSM = 1 in 10″——-.-240 Wby. Mag. = 1 in 10’’ 25–06 Remington = 1 in 10″—-257 Wby. Mag. = 1 in 10″—–6.5×55 Swedish Mauser = 1 in 7,5″———-.260 Remington = 1 in 9″—-.264 Win. Mag. = 1 in 9″——————–270 Winchester = 1 in 10″—-.270 WSM = 1 in 10″—-270 Wby. Mag. = 1 in 10″———7×57 Mauser =1 in 9″–7mm–08 Remington =1 in 9.25″–280 Remington = 1 in 9.25″–7mmRem30 Carbine=1in16″—30-30Winchester=1 in12″–300Savage =1 in10″———308 Winchester = 1 in 12″—.30–06 Springfield = 1 in10″—300Rem. SAUM = 1 in 10″-300 WSM = 1 in 10″—.300 Win. Mag. = 1 in 10″—.300 Wby. Mag. = 1 in 10″————7.62×39 Soviet = 1 in 7,5″—.303 British = 1 in 10″–.32 Win. Spec. = 1 in 16″————8×57 JS Mauser = 1 in 9.25″—.338–57 O’Connor=1 in 10″–.338 Win. Mag.= 1 in 10″-340 Wby. Mag. = 1 in 10″—357 Mag. = 1 in 16″–.375 H&H Mag. = 1 in 12″————–.378 Wby. Mag. = 1 in 12″—-.416 Rem. Mag. = 1 in 14″–.44 Rem. Mag. = 1 in 20″—-.444 Marlin = 1 in 20″—45–70 Govt. (Marlin and Ruger rifles) = 1 in 20″——————-.450 Marlin = 1 in 20″—-458 Win. Mag. = 1 in 14″—-.460 Wby. Mag. = 1 in 16″———

FREE BORE: Namlu boşluğu, namlunun yiv setsiz bölümü, namludaki yivlere kadar olan boru kısım, mermi çekirdeğinin yive uzaklığı da diye adlandıracağımız çok kısa da olsa bir bölüm.

Namlunun başlangıcında mermi çekirdeğinin namlu ağzına oturduğu, boğaz(throat) denilen çekirdek yuvasından yiv ve setlerin başlama noktasına kadar olan mesafeye FREE BORE denilmiş, bunun da sebebi: merminin ateşleme anında oluşan basıncın mermiyi öne doğru itmesi yanında, hemen bir dönme gücü vermesi de gerekiyor. Bu durumun mermide az da olsa bir enerji kaybı yaratacağı göz önüne alınarak, mermiye önce hız verip sonra dönme sağlamak için bu mesafe düşünülmüştür.
Bu mesafe olmadan merminin doğrudan yive teması halinde elde edilen enerji ile serbest boru mesafesi olan namlulardaki enerjinin daha fazla olduğu tespit edilmiştir.
Gerçekten standartlaşmış güçlü kalibrelerde bu mesafeler konulduğunda kalibrelerin magnum güce sahip oldukları görülmüştür
ÖRNEĞİN:
26 inç =66 cm namlulu 300 winchester magnum 180 grain mermi çekirdeği ağırlığı olan seri üretim merminin hızı cronograf ile 2950 saniyede feet olarak ölçüldü. Aynı merminin free bore mesafeli bir namludaki hızı 3250 değere ulaşmıştı.
Mermilerinizi kendiniz dolduruyorsanız bu mesafeyi siz oluşturabilirsiniz.
İstediğiniz ağırlıktaki mermiden tam randıman almak istiyorsanız. Mermi kovanlarının değişik versiyonlarını bulundurmalısınız ,kovan boğazlarının uzun ve kısa olanlarını bulundurun çekirdeğin daha aşağıdan saran boğazda kovanlara yapacağınız dolumlarda merminize free bore alanı kazandırabilirsiniz.,bu konuda başarı sağlamanız çok dikkatli ve ciddi araştırmalarınız ve deneyimleriniz sonucu olur.
Fabrikasyon olarak Bütün weatherby tüfek ve mermileri her çap ta uyumlu olarak namlu boşluğu ve maksimum Enerjili olarak üretilmişlerdir.

Velocity Loss (or gain): HIZ KAYBI VEYA KAZANCI: Namlu uzunluğu ve kısalığına göre çekirdek hızının atması ve azalması ile ilgili olarak elle fişek doldurma ve değişik fişek üreticilerinin yayınladıkları broşürlerde hangi mermilerin ne uzunluktaki namlularda ne kadar hız gösterdiği listelenmiştir. Bunların bazılarında namlunuz 22’’ den kısa veya uzunsa her 1 inç için 50 fps artıp eksildiği yazılıdır fakat bu değerlerin fişek dolum farkını belirtmemişlerdir.
Bu konuda Remington firması 2003 yılı katoloğunda mermilerin test edilen namlu uzunluğuna göre kısa veya uzun namlulardaki hız kaybı ve kazanç farklarını listelemiştir.
MV 2000–2500 fps, The approximate change in MV Per 1″ change in barrel length is 10 fps.
MV 2500–3000 fps, The approximate change in MV Per 1″ change in barrel length is 20 fps.
MV 3000–3500 fps, The approximate change in MV Per 1″ change in barrel length is 30 fps.
MV 3500–4000 fps, The approximate change in MV Per 1″ change in barrel length is 40 fps.
Lyman reloding el kitabında ise 20’’–26’’ namlularda her inç için teki hız farkları belirtilmiş. Bu sefer hız ile namlu boyu arasındaki fark hız öncelik alınarak belirtilmiştir.
For rifles with muzzle velocities in the 1000–2000 fps range, the change in velocity for each 1″ change in barrel length is 5 fps.
For rifles with muzzle velocities in the 2001–2500 fps range, the change in velocity for each 1″ change in barrel length is 10 fps.
For rifles with muzzle velocities in the 2501–3000 fps range, the change in velocity for each 1″ change in barrel length is 20 fps.
For rifles with muzzle velocities in the 3001–3500 fps range, the change in velocity for each 1″ change in barrel length is 30 fps.
For rifles with muzzle velocities in the 3501–4000 fps range, the change in velocity for each 1″ change in barrel length is 40 fps.
Aynı kitapta değişik kalibre mermilerin 26’’ namlu boyunda ‘22’’ olanına kadar, özel dolumlarının göstergelerine yer verilmiş.
The average loss for the .243 Win./100 grain bullet was 29 fps per inch.
The average loss for the .264 Win. Mag./140 grain bullet was 32 fps per inch.
The average loss for the .300 H&H Mag./220 grain bullet was 25 fps per inch.
Aynı test standart yüksek hızlı mermilerle ve 24’’ ten 20’’ namlulara uygulanmış.
The average loss for the. 270 Win./130 grain bullet was 37 fps per inch.
The average loss for the. 270 Win./150 grain bullet was 32 fps per inch.
The average loss for the. 300 Sav./180 grain bullet was 17 fps per inch.
The average loss for the. 30–06/180 grain bullet was 15 fps per inch.
The average loss for the. 35 Rem./200 grain bullet was 11 fps per inch.
Ve bulunan değerler listelenmiştir.
Tüfeğin keskinliği (doğruluğu): Tüfeğin dipçik, mekanizma ve namlu uyumu mekanik olarak tam olmalıdır. Bu ise üçlü ya da beşli atış guruplarının 100 yarda ve üstünde belli aralıklarda toplanması ve istikrarlı olmasıdır doğru bir tüfek atış guruplarının düzgün olması ile belli olur.
Uzun menzil atışlarında uygun atış gurubu Aralığı en fazla 100 yarda da 1 MOA olmalıdır. Bu da ((”) inç işareti 1 inç=2.54 cm) 1’’kare demektir. Bu 1000 yarda da 10’’ kare eder. Tüfekler bu atış guruplarının darlığı ve genişliği ile sınıflandırılır ve değerlendirilir ve ( Sub-MOA) olarak adlandırılır. Weatherby ve Cooper gibi silah üreticisi firmalar dünyada en iyi gurup atışına (SUB MOA) sahip tüfekleri üretirler.

100 Yarda 1 MOA =1’’ KARE

Atış gurubu 1/8, 1/4, 1/2 MOA olan tüfek atış gurubu 1 MOA olan tüfekten daha keskin ya da doğru tüfektir. Bunların rüzgâr ayarları da doğru olacaktır.
Atış gurubu 1 MOA olan tüfeklerde rüzgâr değişimlerinde ayar yanlışlığı ortaya çıkabilecektir. Tüfeğin düzgünlüğü namlunun düzgünlüğü ile olur. 100 yarda mesafede tüfek namlusunun doğruluğu ile mermi yörüngesi doğrudan alakalıdır, bunun yanında çekirdeğin hızı da önemlidir. Namlu boyu bu hızda rol oynar, daha uzun namlulu tüfekler uzun mesafede mermiye kısa namlulardan daha çok hız verir. Aynı kalibre tüfeklerin namlu boyu 26’’ olanları uzun atışlarda 24’’ olanlardan Daha iyi netice verir keza magnum ve diğer büyük kalibre tüfeklerin namlu boyu26’’olanları vardır.